مودم، روتر، اکسس‌پوینت و سوییچ چیست؟ چه کاربردی دارند؟ چه تفاوتی باهم دارند؟ در مقاله‌ی پیش‌ رو، این موضوع را به‌ زبان ساده توضیح می‌دهیم.

وصل‌شدن به دنیای نامتناهی اینترنت، امری بسیار ساده به‌نظر می‌رسد. در چند ثانیه وای‌فای دستگاه را روشن و آن را به مودم وصل و شبکیه را در گوگل جست‌و‌جو می‌کنید و تمام. شما هم‌اکنون به اینترنت متصل هستید.

دراین‌بین، وقتی مشکلی برای تجهیزاتتان پیش می‌آید یا اینکه حس می‌کنید زمان ارتقای تجهیزات اینترنتی‌تان فرارسیده، به برخی اصطلاحات برمی‌خورید که شاید در نگاه اول هم‌معنا باشند؛ اما تفاوت‌هایی باهم دارند.

اصطلاحات مهمی که دراین‌میان مطرح می‌شوند، مودم، روتر، اکسس‌پوینت و سوییچ هستند که تفاوت‌های بین آن‌ها، شمار زیادی از کاربران را سردرگم می‌کند. شبکیه را همراهی کنید تا درادامه، به‌ زبان ساده تفاوت‌های موجود در بین این تجهیزات را برایتان شرح دهیم.

مودم شما را به اینترنت متصل می‌کند
مودم (Modem) درحقیقت، دروازه‌ی شما برای ورود به اینترنت است. کابلی ویژه یا تار نوری (فیبر نوری) یا خط تلفن از سمت شرکت مخابرات وارد محله‌ی شما می‌شود و به داخل خانه‌ می‌رسد و به مودم وصل می‌‌شود. مودم صفرها و یک‌های دیجیتالی کامپیوتر شما را به اطلاعات آنالوگ (قیاسی) تفسیر می‌کند و به کابل یا سیم تلفن تحویل می‌دهد. این عمل ماژولیشن (Modulation) نامیده می‌شود.
برعکس این اتفاق نیز رخ می‌دهد؛ یعنی مودم سیگنال‌های آنالوگ دریافتی را به صفر و یک تفسیر می‌کند و به کامپیوتر می‌فرستد. این عمل دی‌‌ماژولیشن (Demodulation) نام دارد. جالب است بدانید نام مودم هم از ترکیب این دو عبارت می‌آید: Modulation+Demodulation=Mo-Dem.
معمولا بسته به جایی‌که در آن زندگی می‌کنید، برخی از ارائه‌دهندگان سرویس‌های اینترنتی (ISP) مودمی با هزینه‌ی کمتر درمقایسه‌با قیمت‌های معمول دیگر دراختیارتان قرار می‌دهند. تهیه‌ی مودم مناسب می‌تواند تأثیر درخورتوجهی بر کیفیت اینترنت دریافتی بگذارد؛ پس، باید همواره گزینه‌های مناسب را انتخاب کنید.

روتر دستگاه‌های شما را به‌ یکدیگر و مودم متصل می‌کند
اگر فقط یک کامپیوتر در خانه داشته باشید، به‌سادگی می‌توانید آن را مستقیما ازطریق کابل اترنت (Ethernet) به مودم وصل و از اینترنت استفاده کنید. این درحالی است که اکثر استفاده‌کنندگان از اینترنت، بیشتر از یک کامپیوتر در خانه دارند. بسیاری از افراد درکنار کامپیوتر، دستگاه‌های دیگری نیز همچون گوشی‌های هوشمند و تبلت و کتاب‌خوان الکترونیکی دارند و آن‌ها را نیز به اینترنت وصل می‌کنند.

مودم‌های سیمی نمی‌توانند داده‌های اینترنتی را هم‌زمان به چندین دستگاه بفرستند؛ چراکه این مودم‌ها معمولا فقط یک درگاه اترنت دارند؛ بنابراین، فقط می‌توانند یک IP Address بسازند. گفتنی است آی‌پی آدرس مکان شما را برای اینترنت مشخص می‌کند. به‌بیان ساده‌تر، آی‌پی آدرس حکم آدرس خیابان محل زندگی‌تان را در دنیای واقعی ایفا می‌کند.
روتر (Router) تمامی دستگاه‌های خانه‌ی شما را ازطریق کابل اترنت یا وای‌فای به‌ یکدیگر و سپس آن‌ها را به مودم وصل می‌کند. این کار باعث می‌شود هریک از دستگاه‌ها آی‌پی آدرس داخلی مختص به‌خود را داشته باشد. روتر ازطریق همین آی‌پی آدرس‌ها می‌تواند ترافیک بین دستگاه‌ها را مسیریابی کند. به این عمل روتینگ می‌گویند.

اگر آی‌پی آدرس مودم حکم آدرس خیابان ساختمان محل زندگی را داشته باشد، آی‌پی‌ آدرس‌های داخلی روتر حکم پلاک هریک از آپارتمان‌های آن ساختمان را ایفا می‌کند. در اینجا، مودم اطلاعات اینترنت را دریافت می‌کند و آن‌ها را به روتر می‌فرستد و درنهایت، روتر این اطلاعات را به دستگاه مقصد ارسال می‌کند. دقیقا به‌همین دلیل است که اگر هم‌زمان با گوشی و لپ‌تاپ به اینترنت وصل شوید و ازطریق لپ‌تاپ بخواهید مطلبی را از شبکیه جستجو کنید، این مطلب روی لپ‌تاپ دیده خواهد شد و نه گوشی.

شبکه‌ای که روتر ایجاد می‌کند، با نام شبکه‌ی محلی (برگردان عبارت Local Area Network یا LAN) شناخته می‌شود. همین شبکه‌ی محلی، شما را به شبکه‌ی وسیع‌تری به‌نام شبکه‌ی گسترده (برگردان عبارت Wide Area Network یا WAN) متصل می‌کند. در بسیاری از خانه‌ها، WAN معادل همان اینترنت است.

البته، تمامی روترها به وای‌فای مجهز نیستند و برخی از آن‌ها صرفا ازطریق کابل‌های اترنت، کامپیوترها را به‌هم وصل می‌کنند. دقیقا همینجا است که اکسس‌پوینت وارد بازی می‌شود.

اکسس‌پوینت،برقراری اتصال بی‌سیم را امکان‌پذیر می‌کند
سال‌ها پیش، تمامی کامپیوترها ازطریق مجموعه‌ی درهم‌پیچیده‌ای از سیم‌ها به اینترنت متصل می‌شدند. امروزه با پیشرفت فناوری، این امکان فراهم شده بتوانیم تمامی این دستگاه‌ها را ازطریق وای‌فای به شبکه‌ی خانگی و به‌تبع، اینترنت وصل کنیم. برای عملی‌کردن این کار، به وسیله‌ی خاصی نیاز داریم تا سیگنال بی‌سیم را در محیط پخش کند.

اکسس‌پوینت بی‌سیم یا نقطه‌ی دسترسی بی‌سیم (Wireless Access Point) معمولا ازطریق درگاه اترنت به روتر وصل می‌شود و ازطریق فرکانس بی‌سیم، با دستگاه‌های دیگر فاقد اتصال اترنت با روتر ارتباط برقرار می‌کند. روترهایی که اکثر کاربران خانگی دراختیار دارند، به اکسس‌پوینت داخلی مجهزند و این، یعنی نیازی نیست جداگانه آن را تهیه کنید.

فراموش نکنید اکسس‌پوینت به‌صورت مستقل نیز فروخته می‌شود. این نوع اکسس‌پوینت‌ها برای محیط‌های شرکتی کاربرد دارند؛ چراکه می‌توانید با استفاده از چندین اکسس‌پوینت، شبکه‌ی خود را در محیط وسیع‌تری پخش کنید تا افراد حاضر در شرکت بتوانند هرجا که هستند، به‌راحتی به اینترنت متصل شوند.

البته از مدتی قبل، افرادی که در خانه‌ی بزرگ زندگی می‌کنند، به تهیه‌ی کیت‌های شبکه‌ی مِش بی‌سیم (Mesh Network) روی آورده‌اند. فناوری شبکه‌ی مِش بی‌سیم به‌مراتب کارایی بهتری درمقایسه‌با تجهیزاتی مثل اکسس‌پوینت‌ها دارد. برای آشنایی بیشتر با فناوری شبکه‌ی مِش بی‌سیم، می‌توانید وارد این مقاله در زومیت شوید.

سوییچ کامپیوترهای بیشتری را به روتر متصل می‌کند
تمامی روترها درگاه اترنت دارند؛ اما بسته به اندازه و نوع روتری که از بازار تهیه می‌کنید، این درگاه‌ها ممکن است چندان زیاد نباشند و نتوانید تمامی کامپیوترهای خود را به آن‌ها متصل کنید. این موضوع به‌ویژه در عصر فعلی می‌تواند دردسرساز شود؛ چراکه در دوره‌ی خانه‌‌های هوشمند زندگی می‌کنیم و وسایل این‌ گونه خانه‌ها، معمولا به درگاه‌هایی مثل اترنت نیازمند هستند.

اگر تمامی درگاه‌های اترنت موجود در روترتان را دستگاه‌های مختلف استفاده کنند و دیگر درگاهی باقی نماند، سوییچ (Switch) وارد کار می‌شود و می‌تواند درگاه‌های اترنت بیشتری به روتر اضافه کند تا از‌این‌طریق، دستگاه‌های بیشتری به آن وصل شوند. برای این کار فقط کافی است دستگاه‌های اضافی خود را به سوییچ و سپس، سوییچ را به روتر وصل کنید. بدین‌ترتیب دستگاه‌های یادشده در شبکه‌ی شما ظاهر خواهند شد.

به‌خاطر داشته باشید برای استفاده از سوییچ به روتر نیاز دارید. سوییچ برخلاف روتر نمی‌تواند به‌طور مستقل آی‌پی آدرس‌های مخصوصی به دستگاه‌‌هایتان اختصاص دهد. این وسیله حتی توانایی ایجاد شبکه را نیز ندارد. درواقع، روتر حکم پلیس کنترل ترافیک را برای سیگنال‌های ورودی دارد.

سوییچ را با هاب (Hub) اشتباه نگیرید. این دو شباهت زیادی به‌ یکدیگر دارند و افراد بسیاری آن‌ها را از هم تشخیص نمی‌دهند. با وجود شباهت بین سوییچ و هاب، این دو وسیله عملکرد متفاوتی دارند. هاب وسیله‌ای است که چندین رایانه را در یک شبکه‌ی محلی به یکدیگر متصل می‌کند. هریک از اطلاعاتی که در شبکه ردوبدل می‌شود، به تمام پورت‌های هاب ارسال می‌شود که سوی دیگر آن وسیله‌ای دیگر قرار دارد. درواقع، هاب به‌جای مسیریابی ترافیک بین چندین دستگاه، صرفا سیگنال ورودی را می‌گیرد و آن را در تمامی دستگاه‌های شبکه کپی می‌کند.

این تجهیزات را می‌توان در یک دستگاه با یکدیگر ادغام کرد
افراد کمی هستند که در خانه‌‌شان، مودم و روتر و اکسس‌پوینت جداگانه داشته باشند. امروزه، می‌توان تمامی این تجهیزات را در داخل یک وسیله‌ی ویژه پیدا کرد. برای مثال، همان‌طورکه گفتیم، بسیاری از افراد از روترهای بی‌سیم استفاده می‌کنند و همین روترها اکسس‌پوینت داخلی دارند؛ بنابراین، به تهیه‌ی اکسس‌پوینت مستقل نیازی نیست.

برخی دیگر نیز هستند که از وسایل خاصی استفاده می‌کنند که مودم و روتر و اکسس‌پوینت بی‌سیم را با یکدیگر ادغام کرده است. تهیه‌ی چنین وسایلی هم فضای کمتر اشغال می‌کند و هم ارتباطات سیمی را تاحدممکن کاهش می‌دهد.